Τι είναι η νόσος Alzheimer

Η νόσος Αlzheimer είναι μια προοδευτική νευροεκφυλιστική νόσος και η πιο συχνή μορφή άνοιας. Ονομάστηκε έτσι προς τιμή του Γερμανού νευρολόγου Alois Alzheimer, που πριν από εκατό περίπου χρόνια παρατήρησε χαρακτηριστικές αλλοιώσεις στον εγκέφαλο μιας ασθενούς που πέθανε από τη νόσο αυτή. Σήμερα, 26 εκατομμύρια άτομα πάσχουν παγκοσμίως από τη νόσο Αlzheimer, και καθώς ολοένα και περισσότερο επιμηκύνεται η ζωή μας, μέχρι το 2050 οι πάσχοντες θα ξεπεράσουν τα 80 εκατομμύρια. Στη χώρα μας, περίπου 160 000 άνθρωποι πάσχουν από τη Νόσο Αlzheimer. Η νόσος Αlzheimer αποτελεί και από οικονομικής απόψεως ένα πολύ σημαντικό πρόβλημα, καθώς το πραγματικό κόστος περίθαλψης των πασχόντων υπερβαίνει το κόστος ασθενειών όπως οι καρδιοπάθειες, ο καρκίνος και τα εγκεφαλικά επεισόδια. Η άνοια τύπου Alzheimer καθώς και η άνοια τύπου Alzheimer μικτού τύπου με αγγειακά στοιχεία αποτελούν σημαντικό μέρος της κλινικής εργασίας στη νευρολογία.

Κλινικά συμπτώματα

Τα κυριότερα κλινικά συμπτώματα είναι η διαταραχή της πρόσφατης μνήμης, η μείωση της ενεργητικότητας και των πρωτοβουλιών, η αδυναμία καθημερινής συντήρησης και η απώλεια βασικών δεξιοτήτων, η σταδιακή κοινωνική απόσυρση, η αβουλία και η αμηχανία, η μείωση της λεκτικής επικοινωνίας, η ευσυγκινησία, η ανησυχία, η ευερεθιστότητα, η καχυποψία, οι εμμονές, η εχθρικότητα και επιθετικότητα και τα επεισόδια σύγχυσης και διέγερσης. Ηδη, από το πλήθος και την ποικιλία των ανωτέρω συμπτωμάτων φαίνεται η σταδιακά αυξανόμενη δυσκολία του ασθενή και του συγγενικού περιβάλλοντος, κυρίως δε του φροντιστή, να αντιμετωπίσει τη συρρίκνωση γνωστικών λειτουργιών, τη μείωση λειτουργικότητας, τις διαταραχές συμπεριφοράς στην πορεία της νόσου.

Διαγνωστικά εργαλεία

Τα διαγνωστικά εργαλεία που θα οδηγήσουν στην τελική διάγνωση είναι η λεπτομερής εξέταση του ασθενή, η ακριβής λήψη ιστορικού από το συγγενικό περιβάλλον, κυρίως αναφορικά με πιθανή επιδείνωση της μνήμης, οι αιματολογικές εξετάσεις, η χρήση κάποιας ψυχομετρικής κλίμακας τύπου “Mini-Mental-State”, η αντικειμενική νευρολογική εξέταση και τέλος η απεικόνιση του εγκεφάλου, αν αυτή κριθεί απαραίτητη.

Φαρμακευτική αντιμετώπιση

Η αποτελεσματικότητα της θεραπείας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την έγκαιρη διάγνωση της νόσου, τον τύπο της άνοιας (η νόσος Alzheimer εξελίσσεται σαφώς πιο επιθετικά από τις μικτές μορφές με αγγειακά στοιχεία), την ύπαρξη διαταραχών συμπεριφοράς, την αποφυγή ή τον περιορισμό χρήσης αντιψυχωσικών κατασταλτικών φαρμάκων και την επιλογή του πιο κατάλληλου φαρμακευτικού σκευάσματος κατά της νόσου. Παρά τα ανωτέρω φαρμακευτικά σχήματα, η πορεία της νόσου είναι κάποιες φορές ταχέως προϊούσα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η αποτελεσματικότητα των φαρμακευτικών αγωγών και η χρησιμότητα τους αμφισβητείται και η θεραπεία διακόπτεται, με αποτέλεσμα την πλήρη αποδιοργάνωση και ταχύτατη εκφύλιση. Ραγδαία επιδείνωση και μεγάλη άνοδος στις δοσολογίες των αντιψυχωσικών φαρμάκων με σημαντικές παρενέργειες καταδεικνύουν την εσφαλμένη θεραπευτική στρατηγική. Αντιθέτως, δείκτες καλής αποτελεσματικότητας της θεραπείας είναι ο σταθερός χρόνος περιποίησης του ασθενούς από τον φροντιστή, η μειωμένη χρήση σκευασμάτων του κεντρικού νευρικού συστήματος και η αποφυγή συχνών αλλαγών των σκευασμάτων αυτών, αφού ο ασθενής παρουσιάζει μειωμένη ανοχή και σύγχυση σε αυτές.
 

*Ζαφειροπούλου Ειρήνη, MD, Νευρολόγος

Disclaimer: 

Αυτές οι πληροφορίες προορίζονται για γενική πληροφόρηση και ενημέρωση του κοινού και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τη συμβουλή γιατρού ή άλλου αρμοδίου επαγγελματία υγείας